Лыдним:Версияэзлӧн торьялӧм

Босьтöм Википедияись
Пытшкӧсыс чышкӧма Пытшкӧсыс содтӧма
Amdf (сёрни | пуктöм)
невн.Вильмӧтӧмсӧ вежӧртӧтӧмыс абу
Вильмӧтӧмсӧ вежӧртӧтӧмыс абу
Визёк 188: Визёк 188:
==Лыдниммезлöн зораммöм==
==Лыдниммезлöн зораммöм==




[[Category:Wp/koi]]
[[Category:Сёрни торрез]]
[[Category:Сёрни торрез]]



Версия № 18:18, 24 Лӧдзза-номья 2010

Лыдним (числительнöй) – кыв ладын асвына сёрни тор. Лыдниммезöн шусьöны шуаннэз, кöдна мыччалöны эмторрезлiсь (предметтэзлiсь) лыд, лыддикö нылiсь арт, а сiдзжö öтлаöтöмöн лыддьöм.


Коми лыдниммез

Коми кылын эм сэтшöм лыдниммез.

Лыддьöс Лыдним
Перем комиöн Зыряна нёж
1 öтiк öти
2 кык кык
3 куим куим
4 нёль нёль
5 вит вит
6 квать квайт
7 сизим сизим
8 кыкьямыс кöкъямыс
9 öкмыс öкмыс
10 дас дас
11 дасöтiк дас öти
12 даскык дас кык
13 даскуим даc куим
14 даснёль дас нёль
15 дасвит дас вит
16 дасквать дас квайт
17 дассизим дас cизим
18 даскыкьямыс дас кöкъямыс
19 дасöкмыс дас öкмыс
20 кыкдас кызь
21 кыкдас öтiк кызь öти
30 куимдас комын
40 нёльдас нелямын
50 витдас ветымын
60 кватьдас квайтымын
70 сизимдас сизимдас
80 кыкьямысдас кöкъямысдас
90 öкмысдас öкмысдас
100 сё сё
1000 сюрс сюрс

Лыдним чукöррез

Лыдниммез асланыс вежöртас сьöртi овлöны кодяöсь, сьöрбöраöсь да öтлаöтöмöсь.

Кодя лыдниммез мыччалöны предметтэзлiсь лыд, видзöны очакыв кыным? юасян вылö. Мыччалöм могись: öтiк, кык, куим, нёль, вит, квать, сизим, кыкьямыс, öкмыс, дас, дасöтiк, даскык, даскуим, кыкдас, кыкдаслiсь, кыкдаслö.

Сьöрбöра лыдниммез мыччалöны предметтэзлiсь лыддикö арт, видзöны очакыв кынымöт? кынымöдз? юасяннэз вылö. Нiя аркмöны кодя лыдниммез бöрö öт содтас быдтöмöн. Мыччалöм могись: кыкöт, куимöт, нёльöт, витöт, сизимöт, дасöт, даснёльöт, дасвитöт, дассизимöт, дасöкмысöт.

Медодзза кык кодя лыднимись сьöрбöра лыдниммес вермöны аркмыны мöдiк вужжезiсь и мöдкодь содтассэзöн: медодзза, мöдiк.

Вужыс кö мыччалöма лыдпасöн, сэк содтасыс гижсьö кырöлок пыр: 1-а, 2-к, 3-öт, 24-öт, 135-öт. Эм кö сэсся эманим, то кырöлока содтас туйö позьö гижны апостроф: 1’ классын, 3’ лунö, 24’ автобус, 135’ километра.

Öтлаöтöм лыдниммез мыччалöны предметтэзлiсь лыдсö öтлаöтöмöн. Нiя аркмöны кодя лыдним бöрö нан содтас быдтöмöн. Мыччалöм могись: нёльнан год, витнан морт, куимнан вон.


Лыднимлöн тэчас

Тэчас сьöртi лыдниммес овлöны öтпöвсаöсь, унавужаöсь, унакылаöсь.

Öтпöвсаэзын эм токö öтiк вуж: öтiк, квать, сизимöт, кыкнанным.

Унавужаэзын вужжез кыка нето унажык: витдас, кватьдас, дассизимöт, даскыкьямысöт.

Унакыла лыдниммез аркмöны кынымкö торья лыднимись: куимдас нёль, нёльдас кык, куимсё витдас квать.


Лыднимлöн синтаксис

Кöр лыдниммез петöны эманиммезкöт, нiя озö вежласьö: дас морт, дасöт морт, кыкнан мортыс, куимнан сойыслö.

Лыдниммес вермöны петны эманиммезтöг, сэк нiя вежласьöны кöрталан сьöртi. Мыччалöм могись: дас, дасöн, даслöн, даскöт; дасöт, дасöтöн, дасöтлöн, дасöткöт; кыкнан, кыкнанöн, кыкнанлöн, кыкнанкöт.

Лыдним сёрникузяын лоö видзан нето паськöтан юкöтöн. Мыччалöм могись: Кыкнанныс локтасö аскадö. Кык да кык — нёль. Воннэс велöтчöны сизимöт классын. Чулалiс мöдiк час.


Лыдниммез гижöм

Лыдниммез гижикö колö видзны тöдвылын сэтшöм туйдöттэз.

1. Нечорыт лыд мыччалiкö ордчöн кö петасö кык лыдним, нiя гижсьöны кырöлок пыр: öтiк-кык, кык-куим, куим-нёль, нёль-вит, кыкьямыс-öкмыс. Сiя жö могсö тыртан кывтэчас эманим + лыдним, гижсьö торйöн: керку куим.

2. Кывбöррезкöт лыдним гижсьö торйын: кыкдас гöгöр, вит мымда, нёль кузя.

3. Лыдпассэзöн гижöм лыдним бöрö вежаннэз одзö сувтöтсьö кырöлок, мыччалöм могись: 4-ись, 3-öдз, 80-ын.

4. Сьöрбöра лыднимыс кö гижöма лыдпасöн содтас туйö позьö гижны апостроф: 7-öт нето 7’, 16-öт нето 16’. Но датаэзын содтас не апостроф озö гижсьö: 2009 воын, 1998 годö, январ 27 лунö.

5. Нэм (век) мыччалiкö лыдним пыр гижсьö латин лыдпассэзöн, а содтас сы бöрын оз гижсьы: XXI векын, XVIII нэмсянь.


Лыдниммезлöн зораммöм