Суоми

Босьтöм Википедияись

Суоми Республика
су. Suomen tasavalta
шв. Republiken Finland

Дӧрапас Вужпас

Гимн: Maamme / Vårt land

Мезман лун 1917' декаб 6' лун
Аркман кад 1809
Каналан кыв суоми кыв, швед кыв
Юркар Хельсинки
Медыджыт каррез Хельсинки, Эспоо,

Тампере, Вантаа, Турку

Юралісь Саули Ниинистё
премьер-министр Санна Марин
Каналан эскӧм лютер вичку,

веськыткывья вичку

Мувывтор
му югытас
ва увтын %
338 448,72 км²
64’ местаын
10
Оліссезлӧн лыд
Му югытас
Тшӧкыта
5 507 101 чел (2017)
115’ местаын
18 морт/км²
Валюта евро (EUR, код 978)
БПЛ
му югытас
БПЛ/морт
му югытас
US$ 190 862 млн млн (2008)
52’ местаын
US$ 36 217
20’ местаын
Интернет домен .fi, .ax (Олан діэз понда)
Телефон код +358
Кад кытш
гожумнас
UTC+2 АЕК
(март – октяб) UTC+3 АЕК
Pielinen

Суоми нето Финму (су. Suomi, шв. Finland, роч. Финляндия) – ыджыт канму Асыввыв Европа ойвылын, суоми отирлӧн горт му. Пырӧ Ӧтласа Европаӧ да Шенген зонаӧ.

Ӧтласа мувывторнас Суоми лоис 1809' годсянь, кӧр финнэз муыслӧ дӧнзис автономия Роч империя пытшкын. Октябся революция бӧрын, 1917' восянь Финму лоис мезмыт канмуӧн.

Талун Суоми видзӧ визир куим канмукӧт: асыввылас куйлӧ Рочму, ойвыв-рытвылас – Шведму, ойвылас – Норвег. Лунвылас да рытвылас Суоми петӧ Балты саридз дорӧ, татӧн шыль видзӧны Фин курья да Похья курья.

Ним йылісь[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

География[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

Европааись мӧдік канмуэз сьӧрті, Суомиыс ыджыткодь. Но, ойвылын куйлӧ да, олісьыс татӧн абу уна. Мувывторыслӧн ыждаыс — 338 145 километра квадрат, а олӧны дзир 5 милион мымда морт. Ордчаӧт: Немечмуын, кӧда пӧшти сы ыжда жӧ, олысьыс лоӧ 80 миллион. Суомиыс видзӧ мувывся визиррез куим канмукӧт: асыввылын — Рочмукӧт, ойвылын — Норвегкӧт, да ой-рытвылын — Шведмукӧт. Эм сылӧн и саридзвывся визиррез. Лунвылын, Фин курья пырйӧт — Эстмукӧт. Рытвылын да лун-рытвылын Суоми да Шведму коласын водӧма Похья курья, кӧда Балты саридз шӧрсянь торйӧтӧма Олан ді чукӧрӧн. Олан діэз Суоми кан увтынӧсь жӧ, но лыддисьӧны тодиль асвеськӧтлана торӧн. Мукӧдкоста Суоми, Шведму да Норвег ӧтлаын шуӧны Скандинав канмуэз, кӧть география ладорсянь дзир Шведму да Норвег олӧны Скандинав кӧджын. Суоми, Шведму, Норвег, Данмарк да Исланд ӧтлаӧтӧны и мӧдік нимӧн: Ойвывся канмуэз. Этадз аркмис сы понда, мыля эна канмуэс лӧсьӧтӧмась Ойвывся совет, и сы пыр видзӧны ӧта-мӧдныскӧт бур йитӧттэз.

Янсалӧм[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

Суомилöн регионнэз
Регион Шöрин Отир
лыд
[1]
(31.5.2011)
Отир лыд
2030 годö

(2009)[2]
Мувывтор[3]
(км²)
Öтирлöн-
тшöкыта

(морт/км²)
(2011)
Ахвенанма Марианхамина &&&&&&&&&&028065.&&&&0028 065 34 014 &&&&&&&&&&&01552.04500001552,45 &&&&&&&&&&&&&018.010000018,1
Этеля Карьяла Лаппенранта &&&&&&&&&0133371.&&&&00133 371 131 461 &&&&&&&&&&&05612.07800005612,78 &&&&&&&&&&&&&023.080000023,8
Этеля Похьянма Сейняёки &&&&&&&&&0193828.&&&&00193 828 199 331 &&&&&&&&&&013443.079000013 443,79 &&&&&&&&&&&&&014.040000014,4
Этеля Саво Миккели &&&&&&&&&0154359.&&&&00154 359 144 637 &&&&&&&&&&013979.074000013 979,74 &&&&&&&&&&&&&011.&&&&0011
Кайну Каяни &&&&&&&&&&081751.&&&&0081 751 77 936 &&&&&&&&&&021501.044000021 501,44 &&&&&&&&&&&&&&03.08000003,8
Канта Хяме Хяменлинна &&&&&&&&&0174833.&&&&00174 833 199 208 &&&&&&&&&&&05199.07800005199,78 &&&&&&&&&&&&&033.060000033,6
Кески Похьянма Коккола &&&&&&&&&&068440.&&&&0068 440 74 592 &&&&&&&&&&&05018.05400005018,54 &&&&&&&&&&&&&013.060000013,6
Кески Суоми Ювяскюля &&&&&&&&&0273561.&&&&00273 561 291 957 &&&&&&&&&&016704.020000016 704,20 &&&&&&&&&&&&&016.040000016,4
Кюменлаксо Котка &&&&&&&&&0182226.&&&&00182 226 177 097 &&&&&&&&&&&05147.06900005147,69 &&&&&&&&&&&&&035.040000035,4
Лаппи Рованиеми &&&&&&&&&0183348.&&&&00183 348 183 925 &&&&&&&&&&092660.099000092 660,99 &&&&&&&&&&&&&&01.09800001,98
Пирканма Тампере &&&&&&&&&0488821.&&&&00488 821 563 008 &&&&&&&&&&012446.028000012 446,28 &&&&&&&&&&&&&039.030000039,3
Похьянма Васа &&&&&&&&&0178117.&&&&00178 117 193 073 &&&&&&&&&&&07748.09100007748,91 &&&&&&&&&&&&&023.&&&&0023
Похьёйс Карьяла Ёэнсу &&&&&&&&&0165747.&&&&00165 747 160 874 &&&&&&&&&&017762.071000017 762,71 &&&&&&&&&&&&&&09.03300009,33
Похьёйс Похьянма Овлу &&&&&&&&&0395922.&&&&00395 922 437 507 &&&&&&&&&&035504.09000035 504,09 &&&&&&&&&&&&&011.020000011,2
Похьёйс Саво Куопио &&&&&&&&&0247628.&&&&00247 628 243 626 &&&&&&&&&&016768.068000016 768,68 &&&&&&&&&&&&&014.080000014,8
Пяйят Хяме Лахти &&&&&&&&&0201930.&&&&00201 930 219 062 &&&&&&&&&&&05125.01600005125,16 &&&&&&&&&&&&&039.040000039,4
Сатакунта Пори &&&&&&&&&0226740.&&&&00226 740 221 378 &&&&&&&&&&&07957.01200007957,12 &&&&&&&&&&&&&028.050000028,5
Усима Хельсинки &&&&&&&&01539152.&&&&001 539 152 1 624 359 &&&&&&&&&&&09096.05000009096,50 &&&&&&&&&&&&0169.&&&&00169
Варсинайс Суоми Турку &&&&&&&&&0465544.&&&&00465 544 502 534 &&&&&&&&&&010661.061000010 661,61 &&&&&&&&&&&&&043.070000043,7

История[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

Экономика[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

Культура[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

Берся[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

Лыддьӧтан[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

Ыстӧттэз[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

Ыстісяннэз[вильмӧтны | Вильмӧтны код]

  1. Väestön ennakkotilasto, toukokuu 2011 31.5.2011. Tilastokeskus. Viitattu 1.7.2011.
  2. Väestöennuste 2009 iän ja sukupuolen mukaan alueittain 2009 - 2040 Tilastokeskus.
  3. Suomen pinta-ala kunnittain 1.1.2011 1.1.2011. Maanmittauslaitos. Viitattu 24.2.2011.