Тыва

Босьтöм Википедия вылiсь

Тыва Республика
Тыва Республика
Республика Тыва

Вужпас
Coat of arms of Tuva.svg
Дöрапас
Flag of Tuva.svg
Тыва Республика мусерпасын
Гимн: Мен тыва мен
Статус республика
Ыджытжык регион Сибир федерал кытш
Канму Роч Федерация
Аркман кад 1944' октяб 11' лунö
Янсалöм 2 каркытш, 12 кожуун
Веськöтлан шöрин Кызыл
Веськöтлан кыввез тыва, роч
Веськöтланын юралісь Шолбан Кара-оол
Ыджыт Хуралын юралісь Кан-оол Даваа

ОТИР

Олiссез (2010 во)
317 056 (0,22 %, 77-öт места)
Олiссезлöн тшöкыта 1,88 морт/км²
Чужанвуж сьöртi тэчас тываэз роччез
Эскан сьöртi тэчас ламаизм

МУ

Мувывтор 168 604 км² (ва - 0,99 %, 21-öт места)

МÖДIК ИНФО

БПЛ (2008 во)
Морт вывся БПЛ
24,4 млрд ш. (80-öт места)
77,0 сюрс ш.
Кад кытш MSK+4 (UTC+8)
Код ISO 3166-2 RU-TY
Индекс FIPS RS79
Телефон код (+7) 394xx
Пошта индекссэз 667000–668999
Автомобиль код 17
[www.gov.tuva.ru Веськöтланлöн сайт]

Тыва (рочӧнжык Тува) – тыва отирлӧн горт му, асъюралан республика, Роч Федерация видзантор, пырӧ Сибир федерал кытшӧ.

Канкарыс – Кызыл.

Ним[мöдкодьсьöтны | править код]

Тыва шусьö сідз тыва отир сьöрті, кöда татöн важысянь олöм и кöда татöн лöсьöтöма аслыс канму.

Статус[мöдкодьсьöтны | править код]

Тыва Республика — Роч Федерация видзантор.

География[мöдкодьсьöтны | править код]

Тыва Республика куйлö Азия шöрын, Асыввыв Сибир лунвылын, Енисей ю йыввезын. Ойвывсянь лунвылö республикаыс нюжалö 420 км кузя, рытвывсянь асыввылö — 630 км.

Ордча муэз: лунвылын да лунвыв-асыввылын — Монгол Отир Республика, ойвыв-асыввылын — с Иркут лапӧв, ойвыв-рытвылын — Хакас Республика, асыввылын — Бурят Республика, Рытвылын — Алтай Республика, ойвылын — Краснояр ладор.

Медкузь ю Тываын — Улуг-Хем (Вылісь Енисей).

Тываыс — керöсаин, татöн кузь да вылын керас лёдззез вежласьöны пыдын котловинаэзкöт.

Климат чорыта континентвывся — тöвнас кöдзыт, абу тöла, котловинаэзын етша лыма. Гожумнас шоныткодь керöссэзын, а котловинаэзын жар. Тöвнас шонтöгыс унажыксö овлö −25 −35 °C; гожумнас +13 +23 °C. Олан понда медлöсялана кад — сёр тулыс да одз ар.

Быдман кадколас 150—160 лун. Мукöдлаын эмöсь пыркынмуэз. Республика мусис 3 млн га вевттьöмöсь суспуа вöррезöн, эта лоö Рочмуись сыспуаиннэзісь 11 %.

Тываын эм уна курорттэз, медыджытэс — бальнеология сьöрті курорт Уш-Бельдир да нятьсьöтан курорт Чедер ты дорын. Туристтэз понда республика кузя лöсьöтöмöсь туёккез Азия шöринöдз. Кызыл дорын эмöсь базаэз Азас да Жарки.

Янсалöм[мöдкодьсьöтны | править код]

Тыва Республика янсалöм

Тыва Республика веськöтлöм могись янсöтöм сідз: кык каркытш да 12 кожуун.

Каррез - Кызыл да Ак-Довурак

Кожууннэз:

  1. Бай-Тайга кожуун
  2. Барыын-Хемчик кожуун
  3. Дзун-Хемчик кожуун
  4. Каа-Хем кожуун
  5. Кызыл кожуун
  6. Монгун-Тайга кожуун
  7. Овюр кожуун
  8. Пий-Хем кожуун
  9. Сут-Холь кожуун
  10. Танды кожуун
  11. Тере-Холь кожуун
  12. Тес-Хем кожуун
  13. Тоджу кожуун
  14. Улуг-Хем кожуун
  15. Чаа-Холь кожуун
  16. Чеди-Холь кожуун
  17. Эрзин кожуун

Отир[мöдкодьсьöтны | править код]

История[мöдкодьсьöтны | править код]

Веськöтлан[мöдкодьсьöтны | править код]

Кöзяйство да быт[мöдкодьсьöтны | править код]

Культура[мöдкодьсьöтны | править код]

Лыддьöтан[мöдкодьсьöтны | править код]

Ыстöттэз[мöдкодьсьöтны | править код]

Ыстісяннэз[мöдкодьсьöтны | править код]

Шаблон:Сибир федерал кытш